Pages

Monday, February 24, 2025

Преименувње колони со користење Аs

 SQL (Structured Query Language) е јазик за управување со бази на податоци, кој се користи за извлекување, додавање, ажурирање и бришење податоци во табелите. SQL прашањата се составени од различни делови како што се:

  • SELECT: За избор на податоци.
  • FROM: За избор на табела.
  • WHERE: За филтрирање податоци.

    Преименување колони со користење на AS

    Понекогаш, може да сакате да прикажете колона со поразбирливо или поопишно име во резултатите од прашањето. За ова користиме AS. Клучната функција на AS е да му додели ново име на колоната, што се користи само за резултатите од прашањето, а не ја менува оригиналната структура на базата на податоци.

    Синтакса:

    sql
    SELECT column_name AS new_name FROM table_name;
    • column_name: Оригиналното име на колоната.
    • new_name: Новото име што сакате да го прикажете во резултатите.

    Пример:


    SELECT first_name AS Име, last_name AS Презиме FROM employees;

    Во ова прашање:

    • first_name ќе биде прикажано како "Име".
    • last_name ќе биде прикажано како "Презиме".

    Практични примери

    Пример 1:

    sql
    SELECT order_id AS Број_на_нарачка, customer_name AS Име_на_клиент FROM orders;

    Ова ќе го прикаже order_id како "Број_на_нарачка" и customer_name како "Име_на_клиент".

    Пример 2:

    sql
    SELECT product_name AS Назив_на_производ, price AS Цена FROM products;

    Тука, колоната product_name ќе се прикаже како "Назив_на_производ", а колоната price како "Цена".

  • Важни напомени:

    • AS се користи само за резултатите од SQL прашањето. Ова нема да го менува оригиналното име на колоната во самата табела.
    • Името на колоната кое го задавате по AS треба да биде едноставно, кратко и разбирливо за да го олeсни читањето на извештаите.
    • Името на колоната може да вклучува простор ако се стави во наводници.

    Пример:

  • SELECT first_name AS "Име на вработен"

    FROM employees;


Sunday, February 23, 2025

Вежби за SELECT и FROM во SQL

 

Вежби за SELECT и FROM во SQL

Овие вежби се насочени кон основното користење на SELECT и FROM во SQL, што се основни команди за пребарување податоци од база.

Подготовка: Креирање табела

Пред да започнеш со вежбите, креирај ја следната табела во MS Access:

CREATE TABLE Вработени ( ID COUNTER PRIMARY KEY, Име TEXT(50), Презиме TEXT(50), Плата CURRENCY, Оддел TEXT(50) );

Потоа, внеси неколку податоци:


INSERT INTO Вработени (Име, Презиме, Плата, Оддел) VALUES ('Марко', 'Илиев', 45000, 'Продажба'), ('Ана', 'Петровска', 55000, 'Маркетинг'), ('Иван', 'Јованов', 40000, 'ИТ'), ('Елена', 'Ристовска', 60000, 'Финансии');

Вежби со SELECT и FROM

1. Прикажи ги сите податоци од табелата "Вработени".

sql
SELECT * FROM Вработени;

Прашање: Што значи * во овој упит?


2. Прикажи ги само имињата и презимињата на вработените.

sql
SELECT Име, Презиме FROM Вработени;

Прашање: Што ќе се случи ако додадеш уште едно поле во SELECT?


3. Прикажи ги сите вработени од одделот "ИТ".

sql
SELECT * FROM Вработени WHERE Оддел = 'ИТ';

Прашање: Што ќе се случи ако ставиме WHERE Плата > 50000?


4. Прикажи ги сите вработени кои имаат плата над 45000.

sql
SELECT Име, Презиме FROM Вработени WHERE Плата > 45000;

Прашање: Како можеш да пребараш само оние со плата помеѓу 40000 и 50000?


5. Прикажи ги имињата на сите вработени, но без дупликати.

sql
SELECT DISTINCT Име FROM Вработени;

Прашање: Кога е корисно да се користи DISTINCT?


6. Прикажи ги сите вработени подредени по плата (најниска прво).

sql
SELECT * FROM Вработени ORDER BY Плата ASC;

Прашање: Како да го направиш истиот упит но со највисоките плати прво?


7. Прикажи ги првите 2 вработени од табелата. (само за MS Access)

sql
SELECT TOP 2 * FROM Вработени;

Прашање: Како да избереш топ 3 најплатени вработени?


Дополнителни задачи за размислување

  1. Избери ги сите вработени чие име почнува на буквата "М".
  2. Избери ги сите вработени кои НЕ се од одделот "Маркетинг".
  3. Избери ги сите вработени чии плати се меѓу 40000 и 60000.

SQL Стандард

 

SQL Стандард

Што е SQL?

SQL (Structured Query Language) е стандарден јазик за управување со релациски бази на податоци. Се користи за создавање, менување и пребарување податоци во бази.

SQL стандарди

SQL е дефиниран со меѓународни стандарди кои го регулираат неговото функционирање и развој. Најважните верзии се:

  • SQL-86 – Прва официјална стандардизација.
  • SQL-89 – Мали подобрувања и проширувања.
  • SQL-92 – Додадени многу нови функции, JOIN операции, поддршка за под-запроси.
  • SQL:1999 – Воведување на WITH клаузули, рекурзивни упити и CASE изрази.
  • SQL:2003 – Поддршка за XML, подобрени агрегатни функции.
  • SQL:2011 – Нови типови на податоци, подобрување на временски податоци.
  • SQL:2016 – Додадена поддршка за JSON формати.

Основни групи на SQL команди

SQL командите се поделени во неколку категории:

1. DDL (Data Definition Language) – Дефинирање на структурата на базата

Овие команди се користат за креирање и управување со табели и бази.

  • CREATE TABLE – Креирање на нова табела.
  • ALTER TABLE – Измена на постоечка табела.
  • DROP TABLE – Бришење на табела.

2. DML (Data Manipulation Language) – Манипулација со податоци

Овие команди се користат за внесување, ажурирање и бришење на податоци.

  • SELECT – Избирање на податоци.
  • INSERT INTO – Додавање на нови податоци.
  • UPDATE – Ажурирање на постоечки податоци.
  • DELETE – Бришење на податоци 

    3. DCL (Data Control Language) – Контрола на пристап

    Овие команди управуваат со дозволите и безбедноста во базите.

    • GRANT – Доделување привилегии.
    • REVOKE – Одземање привилегии.

      4. TCL (Transaction Control Language) – Управување со трансакции

      Овие команди помагаат при контролирање на трансакциите во базите.

      • COMMIT – Зачувување на промените.
      • ROLLBACK – Враќање на промените.