Програма за табелирање - Excel
Програми за табеларано пресметување овозможуваат подредување на податоци во табела, пресметки со податоците, претставување на податоците и пресметките со графикон и сл
Основни поими
- работна книга
- работен лист
- ќелија
Документот којшто се креира со Excel се нарекува работна книга (Workbook) и се состои од работни листови ( по default три Worksheet) што претставуваат табели, Табелите содржат колони и редови кои во своите пресеци формираат ќелии ( клетки Cells)
РАБОТНА ОКОЛИНА
Работната околина е скоро иста како и кај Word и ги содржи истите елементи.
- лента со наслов на апликацијата и работниот документ
- главно мени со подменија (File, Edit, View, Insert, Format, Tools, Data, Window и Help)
- ленти со алатки
ленти за хоризонтално и вертикално поместување на документот
- копчиња за минимизирање, за ресторирање и за затворање на прозорецот
- лента со формули – кога имаме селектирано некоја ќелија, се појавува нејзината содржина, а доколку во таа ќелија има некаква формула, таа се прикажува во оваа лента .
- поле за адреса (статусна лента на активната ќелија )
- работни листови Sheet
- колони : означени со A,B,C,....- вкупно 256
- редици : означени со 1,2,3 ... - вкупно 65535
- ќелија : пример A2(се наоѓа во колона А и редица 2), BB10000, C2
Селектирана клетка – Постои една активна ќелија означена со задебелени ивици. Ова можеме да го споредиме со курсорот во Word.
Група на соседни клетки од табелата се вика ранг на келии.
Рангот на келии има своја адреса која се формира од адресата на првата келија и адресата на последната келија во рангот одделени со две точки. На пример, B2:D5.
Типови податоци :
- текстуални: комбинација од букви, бројки, некои специјални знаци вклучително и празното место; порамнети се лево во однос на ќелијата
- нумерички ( броеви) ; порамнети се десно во однос на ќелијата
Уредување на податоците
Корекција на внесени податоци:
- со двоен клик во ќелијата во која вршиме корекција
- со функциски тастер F2
- преку лентата со формули
Селектирање на ќелии
- Една ќелија се селектира со клик врз нејзе
- Една колона се селектира со клик на полето со наслов на колоната (букви)
- Соседни колони се селектираат со клик на полето со наслов на првата колона и влечење до полето со наслов на последната колона
- Еден ред се селектира со клик на полето со наслов на редот (број)
- Соседни редови се селектираат со клик на полето со наслов на првиот ред и влечење до полето со наслов на последниот ред.
- За да се селектираат несоседни ќелии, редови, и колони или било каква комбинација од нив, прво се притиска копчето Ctrl, а потоа се изведуваат претходно опишаните методи за селектирање одделни сегменти.
- Цел работен лист се селектира со клик на коцката која е над полето со наслов на првиот ред, т.е. лево од полето со наслов на колоната А.
Копирање / преместување на податоци :
- Се селектира областа што ќе се копира
- Edit --> Copy / Cut
се позиционираме на локација за вметнување
- Edit --> Paste
Бришење податоци
-бришење на податоци : Edit --> Delete
- бришење на форматот :Edit--> Clear -->Format
- бришење на содржината : Edit--> Clear -->Contents
- бришење на форматот, содржината, забелешките Edit--> Clear -->All
Операции со ќелии, редови, колони и работни листови
Вештини што треба да ги усовршиш !!
♦♦ да вметнеш ќелија, колона и ред ♦♦ да избришеш ќелија, колона и ред .
♦♦ да промениш димензии на колона, ред.
Вметнување на ќелии, редови и колони
Наредбата Insert -> Cells. Се појавува дијалог прозорецот Insert
Shift Cells Right (помести ги ќелиите во десно)
Shift Cells Down (помести ги ќелиите надолу)
Entire row - вметни цела редица
Entire Column - вметни цела колона
Вметнувањето на цели редови и колони се прави и со наредбите
Insert -> Rows (за да се вметнат редови) или
Insert -> Columns (за да се вметнат колони)
Бришење на ќелии, редови и колони
Наредбата Edit -> Delete
Промена на димензиите на колони и редови
Промена на ширината или висината на редовите со глувче:
1. Покажувачот на глувчето се доведува над границите на насловите на редовите (пр. 1 и 2) или колоните ( пр.A и B) и тој се трансформира во цртичка со две стрелки. Се употребува десната граница од насловот на колоната за да се приспособи ширината на колоните односно долната граница од насловот на редот за да се приспособи висината на редот.
3. Се повлекува граница на потребната големина
4. Се отпушта копчето со глувчето
Прецизно одредување на ширините на колоните и висините на редовите е овозможено преку дијалог прозорци.
Промена на ширината или висината на редовите со наредби:
1. Format -> Column -> Width , се внесува ширината на колоната
2. Format -> Row -> Height , се внесува висината на редицата
Форматирање на ќелии
Уредувањето на форматот, големината (висина и ширина) на ќелијата се врши со помош на менито Format и наредбите што се наоѓаат во менито.
При форматирање на ќелии имаме повеќе параметри за уредување:
Број – тип на податокот, најчесто е број, со нив се изразуваат различни величини (големини) со цели и децимални броеви, парични вредности, време, датум, проценти, дропки, текст. Од таму можеме да избереме каков тип на вредност ќе ни биде прикажан
- Со Number се прикажуваат позитивни и негативни броеви, броеви со децимална запирка, бројот на децимални места се задава во делот decimal places.
- Со Curency се уредуваат и формулираат паричните износи.
- Date се користи за форматирање на датумот (dd.mm.yyyy),
- Time за форматирање на времето (hh:mm:ss).
- Кога работиме со проценти, одбираме Percentage.
- Text се користи кога содржината на ќелијата е текстуален податок.
- Custom го задаваме кога користиме различни формати.
Alignment – тука се подредува порамнувањето на податоците
Фонт – се дотерува типот, големината и бојата на фонтот
Borders – во овој дел се уредува видот и бојата на граничните линии на ќелиите. Сите линии можат да бидат различни. Постојат копчиња за избор на лев, десен, долен, горен раб и за централни (inside) и надворешни (outline) рабови.
Patterns – во овој дел се врши боење или засенчување на полињата со цел да се потенцира одредено поле или група на полиња.
Protection– во овој дел се врши заклучување (locked) на одредени ќелии, редови или колони за да се заштитат податоците во нив од измени или да се скрие (hidden) одредена ќелија .
Работен лист
1. Во нов работен лист мораш да почнеш со пишување во ќелијата A1:
a. точно
b. неточно
2. Со притискање на тастерот Enter, ќе се поместиш:
a. една ќелија десно
b. една ќелија лево
v. една ќелија подолу
3. Што од следново ќе се препознае како датум :
a. 02-06-2008
b. 02,06,2008
4. Што значи и кога ќе се појават ознаките ######:
a. си внесол погрешен број
b. нешто си испуштил
v. ќелиите не се доволно широки
5. Нова колона се вметнува десно од колоната во која се наогате:
a. точно
b. неточно
6. Со која наредба ќе ја уредиш содржината на ќелиите :
a. Insert → Cells
b. View → Cells
v. Format → Cells
7. Која од опцииве во прозорецот Format Cells треба да ја потврдиш за да го раздели текстот во една ќелија :
a. Wrap text
b. Shrink to fit
v. Merge cells
8. Што ке напишеш во празна ќелија за да почнеш со пишување на формула :
a. *
b. =
v. f
9. Кој знак за математичкиа операција ќе го користиш за да поделиш 32 so 4?
a. :
b. *
v. /
10. Со која од наведениве формули може да се пресмета аритметучка средина на вредностите во ќелиите A1 i A2?
a. =A1+A2/2
b. =(A1+A2)/2
v. = A1*A2/2
11. Функцијата за пресметување просечна вредност е :
a. AVRERAGE
b. MIN
v. SUM
Прашања и задачи :
1. Објасни ги посатпките за пренесување и копирање на одредена содржина од една ќелија во друга !
2. На кој начин се означуваат колоните и редиците во работниот лист?
3. Како се означуваат последователни, а како непоследователни колони / редици ?
4. Внеси текст во ќелија А1 . Пренеси го текстот во ќелија E5. Ископирај го во E8 истиот текст .
6. Означи ги сите колоните од A do J и редовите 2, 5, 8 i 9.
